| NHANQUYEN.VN & DANQUYEN.VN |  |
English I Tiếng việt |
Lực lượng công an hiển nhiên là cần thiết cho mọi xã hội. Tuy nhiên công an của một xã hội văn minh lại cần phải đặt dưới sự giám sát của xã hội, của cộng đồng quốc gia và quốc tế. Sự giám sát đó để hiệu quả cũng cần đến những hiểu biết, kỹ năng và công cụ nhất định. Những điều này lại thường xa lạ với những quốc gia đang phát triển như Việt Nam.
Năm 2011, Văn phòng Cao ủy Nhân quyền LHQ (OHCHR) có công bố một Hướng dẫn về Bộ chỉ số Pháp quyền (Rule of Law Indicators) nhằm giúp đánh giá, phát hiện những hạn chế tại các quốc gia để có thể khắc phục.
Bộ chỉ số gồm có 135 chỉ số trong 3 lĩnh vực (thể chế): công an (41 chỉ số), hệ thống tư pháp (51 chỉ số) và nhà tù (43 chỉ số).
Về công an (police), thể chế được xếp hàng đầu tiên trong việc bảo đảm công lý và pháp luật được thực thi, các nhóm chỉ số đánh giá bao gồm:
- Nhóm 1: Thực thi
+ Hiệu quả:
- kiểm soát tội phạm (chỉ số 1)
- phản ứng trước các yêu cầu cần hỗ trợ (cs 2)
- sự hài lòng về phản ứng của công an với các thông tin về tội phạm (cs 3)
- phản ứng trước vụ việc bạo lực gia đình (cs 4)
- phản ứng trước tội phạm đối với phụ nữ và trẻ em (cs 5)
- kiểm soát các băng nhóm xã hội đen tự thực thi pháp luật (vigilantism0 (cs 6)
- các vụ chết người có liên quan đến công an (cs 7)
+ Độ tin cậy của công chúng:
- tố giác tội phạm gửi đến công an (cs 8)
- tố giác tội phạm bởi phụ nữ (cs 9)
- phục vụ của công an đối với cộng đồng (cs 10)
- niềm tin vào công an của các giới khác (cs 11)
- tránh bị bắt bằng việc hối lộ (cs 12)
Nhóm 2: Liêm chính, minh bạch và trách nhiệm giải trình
+ Liêm chính và trách nhiệm giải trình
- việc sử dụng quyền lực công an (cs 13)
- việc sử dụng vũ lực khi lấy lời nhận tội (cs 14)
- việc điều tra các vi phạm của công an (cs 15)
- thủ tục điều tra các vi phạm của công an (cs 16)
- truy tố tham nhũng và các vi phạm của công an (cs 17)
- nhận thức của công chúng về hành vi của công an (cs 18)
+ Minh bạch:
- độ sẵn có các thông tin, báo cáo về các khiếu nại về công an (cs 19)
- các báo cáo công khai về ngân sách và chi tiêu của công an (cs 20)
- các báo cáo công khai về tử vong khi bị công an giam giữ hoặc do hành động của công an (cs 21)
Nhóm 3: đối xử với các nhóm dễ bị tổn thương
- phân biệt đối xử bởi công an (cs 22)
- việc áp dụng các thủ tục điều tra thân thiện với trẻ em của công an (cs 23)
- xử sự của công an đối với trẻ vi phạm pháp luật (cs 24)
- các chính sách và thủ tục liên quan đến những người có hạn chế về tâm thần (cs 25)
Nhóm 4: năng lực
+ Nguồn lực vật chất:
- sự sẵn có các phương tiện thực thi nhiệm vụ công an (cs 26)
- sự sẵn có khu vực kín để nhận tố giác tội phạm và phòng giam giữ (cs 27)
- sự sẵn có năng lực giám định pháp y (cs 28)
+ Nguồn lực con người:
- thực tiễn tuyển dụng (cs 29)
- lương cho công an (cs 30)
- kỹ năng thu thập và bảo vệ chứng cứ (cs 31)
- thủ tục về hưu của sỹ quan (cs 32)
- nhận thức về công chúng về việc về hưu của sỹ quan (cs 33)
- cân bằng giới trong công an (cs 34)
- năng lực của công an trực diện đối đầu tội phạm (cs 35)
+ Năng lực điều hành và quản lý:
- lương trả đúng thời hạn (cs 36)
- năng lực quản lý hồ sơ (cs 37)
- năng lực lập kế hoạch chiến lược (cs 38)
- hệ thống hành chính công an (cs 39)
- nhận thức của công chúng về lãnh đạo công an (cs 40)
- khả năng của lãnh đạo công an (cs 41)
Nhìn tổng quát 41 chỉ số của LHQ chúng ta thấy khá cân bằng giữa việc đáp ứng nhu cầu của xã hội và nhu cầu của chính lực lượng công an.
Một quốc gia nếu chỉ quan tâm đến khía cạnh tăng cường năng lực (capacity - các chỉ số ở Nhóm 4) của công an, mà thiếu quan tâm đến các chỉ số ở 3 nhóm đầu tiên - sự phục vụ của công an đối với cộng đồng - rõ ràng là thiên lệch và cần điều chỉnh.
(Ảnh trên về cảnh sát Ukraine, do phóng viên Reuters chụp, được đăng trên Daily Mail của Anh và nhiều trang báo khác)
K.T giới thiệu